ارتباط اخلاق و زیبایی‌شناسی در فلسفۀ شوپنهاور

Authors

Abstract:

اخلاق و زیبایی‌شناسی مهم‌ترین ارزش‌های حیات آدمی هستند که نسبت میان آن‌ها از دیر‌باز مورد پرسش اندیشمندان بوده است. در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به تبیین ماهیت و نحوه ارتباط این دو حوزه در فلسفۀ آرتور شوپنهاور می‌پردازیم. شوپنهاور اخلاق و زیبایی‌شناسی را دو راه رهایی از ارادۀ پدیداری و خودخواهی می‌داند. ماهیت اخلاق، شفقت و نیکوکاری است که از طریق فرا‌‌‌روی از خودِ پدیداری حاصل می‌شود و با عدالت، یعنی یکسان دیدن خود و دیگران همراه است. درک زیباشناسانه و نبوغ هنری نیز با نفی خودبینی و فرا‌ رفتن از نگاه سود‌گرایانه و منفعت‌طلبانه میسر است که به گشودگی قلب و شناخت مثال مطلق می‌انجامد. بدین‌سان، آدمی هم در هنر و هم در اخلاق به نظارۀ حقیقتِ خود و هستی نائل شده و با نفی اراده، خودِ درونی‌اش را با واقعیت فی نفسه یکی می‌یابد. بسیاری از صورت‌های هنری مانند تراژدی می‌توانند به نفی ارادۀ خودخواهانه و اخلاق مدد رسانند. اخلاق نیز با فرا ‌بردن نگرش آدمی از خود‌پرستی و سود‌جویی زمینۀ درک و نگرش زیباشناسانه را فراهم می‌کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی و نقد کتاب فلسفۀ شوپنهاور

مگی در کتاب «فلسفه شوپنهاور»، علاوه برعرضه‎ی آراء و نظریات شوپنهاور، فصلی را به برطرف کردن سوءفهمی که نسبت به مفهوم «اراده» و «ناپدیدار» در فلسفه‎ی شوپنهاور رواج دارد، اختصاص داده است. در این نوشتار بر آن شدیم به بررسی و نقد این اثر به قلم برایان مگی و با ترجمه‎ی رضا ولی‎یاری بپردازیم. به این منظور ابتدا به اختصار به معرفی کتاب پرداختیم، آنگاه پس از بررسی نقادانه‎ی کتاب، به این نتیجه رسیدیم که ...

full text

جنبههای شناختشناسانه و ایدئالیستی فلسفۀ شوپنهاور

فلسفۀ شوپنهاور، تا آنجا که به جهان به عنوان بازنم ود، نحوة شناخت و رابط ۀمیان فاعل شناسا و متعلق شناخت می پردازد، هم سو با فلسف ۀ نظری کانت وشناختشناسی اوست. هم رسالۀ دکترای شوپنهاور و هم بخش اول اثر مشهورجهان به عنوان اراده و بازنمود او صبغ ۀ شناخت شناسی کانتی دارند . خودشوپنهاور نیز اذعان کرده است که ف لسفهاش مبتنی بر فلسف ۀ کانت است . ویدر حوز ة شناخت شناسی انقلاب کپرنیکی کانت را می پذیرد. ه...

full text

تعارضات در بنیاد متافیزیکی اخلاق شوپنهاور

  شوپنهاور با قائل شدن به شفقت به عنوان بنیاد و اساس اخلاق‌‌‌‌‌‌‌، ما را به طرف همدلی و همدردی برای دیگران ترغیب می‌کند‌‌‌‌، اما زمانی‌که به سمت نظام فلسفی‌‌‌اش می‌رویم‌‌‌‌‌‌‌، با تعارضاتی مواجه می‌شویم که اخلاقش منتفی می‌شود و شفقت نمی‌تواند در عمل فرصتی برای عرضِ اندام پیدا کند. از جملۀ این تعارضات نفی اختیار در متافیزیک‌اش‌‌‌‌‌‌‌، شر بودن اراده‌‌‌‌‌‌‌، ذاتی و تغییرناپذیری شخصیت (خصلت) و شربود...

full text

جنبه های شناخت شناسانه و ایدئالیستی فلسفۀ شوپنهاور

فلسفۀ شوپنهاور، تا آنجا که به جهان به عنوان بازنم ود، نحوة شناخت و رابط ۀمیان فاعل شناسا و متعلق شناخت می پردازد، هم سو با فلسف ۀ نظری کانت وشناختشناسی اوست. هم رسالۀ دکترای شوپنهاور و هم بخش اول اثر مشهورجهان به عنوان اراده و بازنمود او صبغ ۀ شناخت شناسی کانتی دارند . خودشوپنهاور نیز اذعان کرده است که ف لسفهاش مبتنی بر فلسف ۀ کانت است . ویدر حوز ة شناخت شناسی انقلاب کپرنیکی کانت را می پذیرد. ه...

full text

جنسیت و اخلاق مراقبت در فلسفۀ اخلاق فمنیستی

دغدغۀ مشترک برخی اندیشمندان فمنیست واکاویِ نسبت میان جنسیت و اخلاق است. از این منظر، فمنیست‌ها اخلاق سنتی را به دلیل نادیده‏گرفتن یا کم‌اهمیت‌دانستن ارزش‌های فرهنگی و نیز تجربۀ اخلاقی زنان با نگاهی مردسالارانه نقد کرده‏اند. از‌این‏رو، ‌با طرح نظریات و رویکردهای گونا‌گون به بازاندیشی اخلاق سنتی پرداخته و سعی کرده‏اند صورت‌بندی نوینی از نظام و مناسبات اخلاقی متناسب با مفهوم جنسیت ارائه دهند. رهیاف...

full text

نقد شوپنهاور از فلسفة اخلاق کانت

مفهوم «اراده» جزء یکی از مفاهیم کلیدی فلسفة اخلاق "کانت" و "شوپنهاور" محسوب می شود. در نظام اخلاقی کانت، اراده زمانی وجهة اخلاقی پیدا می‌کند  که کاملاً تابع عقل و قوانین ماتقدم و مطلق آن باشد. اما شوپنهاور معتقد است که چون ارادة انسان مقدم بر عقل اوست، بنابراین عقل نمی‌تواند اراده را به انجام کاری وادارد. او به‌جای عقل، انگیزه‌ها و محرک­ها را به‌عنوان منشأ اصلی شکل‌گیری هر عمل ارادی- ازجمله عمل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 2

pages  67- 99

publication date 2018-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023